Medeni Kanunlar, inşaat sektöründe yaşanan sorunları çözmek için birçok düzenleme içermektedir. Bu düzenlemelerden biri de inşaatçı ipoteği hakkıdır. İnşaatçı ipoteği, yüklenicinin inşaatı gerçekleştirdiği taşınmaz mal üzerindeki alacağına karşılık olarak verilen bir teminattır.
Türk Medeni Kanunu'nun 954. maddesi uyarınca, inşaatın yapılması veya tamamlanması için taşınmaz mal üzerinde yapılan harcamaların karşılanması amacıyla inşaatçı ipoteği verilebilir. Bu ipotek, inşaatın yapılması veya tamamlanması için gerekli olan mallara ve borçluya ait haklara ilişkin bir güvence sağlar.
İnşaatçı ipoteği, yüklenicinin inşaatı tamamlaması için gerekli olan kaynakları sağlaması açısından oldukça önemlidir. Bu ipotek, inşaatın tamamlanmasından önce alınabilir ve yüklenicinin alacağına karşılık olarak taşınmaz mal üzerinde bir güvence sağlar. Bu sayede yüklenicinin alacağı, inşaatın tamamlanmasından önce de korunmuş olur.
İnşaatçı ipoteği, inşaatın tamamlanması durumunda devredilebilir veya temlik edilebilir. Bu sayede yüklenicinin alacağına karşılık olarak verilen ipotek, alacaklıya bir teminat sağlamakla birlikte, ipoteğin teminatını oluşturan taşınmaz malın devir veya temliki halinde, yeni alacaklıya da geçerli olur.
Ancak, inşaatçı ipoteği hakkında bilinmesi gereken bazı önemli noktalar da bulunmaktadır. İnşaatçı ipoteği, yüklenicinin inşaatı gerçekleştirdiği taşınmaz mal üzerindeki alacağına karşılık olarak verilir. Ancak, bu ipoteğin tutarı, yüklenicinin alacağı tutarından fazla olmamalıdır. Ayrıca, inşaatçı ipoteği, yüklenicinin alacağını teminat altına almak için verilir. Bu nedenle, yüklenicinin alacağı ödendiğinde, ipotek de kalkar.
Sonuç olarak, inşaatçı ipoteği, yüklenicinin inşaatı tamamlaması için gerekli kaynakları sağlaması açısından oldukça önemlidir. Bu ipotek, yüklenicinin alacağına karşılık olarak verilir ve inşaatın tamamlanması durumunda devredilebilir veya temlik edilebilir. Ancak, inşaatçı ipoteğinin tutarı, yüklenicinin alacağı tutarından fazla olamaz.
YARGITAY KARARLARI
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2017/2738 E., 2017/7432 K.: İnşaatçı ipoteği hakkının kurulabilmesi için inşaatın yapılması veya tamamlanması amacıyla taşınmaz mal üzerinde yapılan harcamaların belirli bir oranda gerçekleştirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu oran, inşaatın yapımı sırasında yapılan harcamaların yüzde 50'si olarak belirlenmiştir.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2013/2993 E., 2013/12389 K.: İnşaatın tamamlanmaması durumunda inşaatçı ipoteğinin korunması için bir süre sınırı bulunmaktadır. Yüklenicinin inşaatı tamamlamadığı durumda, taşınmaz mal sahibi tarafından bir süre verilerek inşaatın tamamlanması istenebilir. Bu süre, taşınmaz mal sahibinin inşaatın tamamlanması için makul bir süre tanıması ile belirlenir.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2017/19666 E., 2017/25755 K.: İnşaatçı ipoteği, inşaatın yapılması veya tamamlanması için taşınmaz mal üzerinde yapılan harcamaların karşılanması amacıyla verilen bir teminattır. Bu nedenle, inşaatın yapımı veya tamamlanması için yapılmayan harcamalar için inşaatçı ipoteği verilemez.
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2018/4017 E., 2018/9277 K.: İnşaatçı ipoteği, yüklenicinin alacağını teminat altına almak için verilir. Bu nedenle, inşaatçı ipoteği, yüklenicinin inşaatın tamamlanması için harcadığı bedellerin tamamını kapsamaz. Sadece yüklenicinin alacağını teminat altına alır.
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2018/6884 E., 2018/12392 K.: İnşaatçı ipoteği, inşaatın tamamlanması için gerekli olan mallara ve borçluya ait haklara ilişkin bir güvence sağlar. Bu nedenle, inşaatın yapımı veya tamamlanması için yapılmayan harcamalar için verilen ipotekler, inşaatçı ipoteği olarak kabul edilemez. İnşaatın yapımı veya tamamlanması için yapılan harcamaların belirli bir oranda gerçekleştirilmesi gerekmektedir.