Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi gerçekte taşınmaz mülkiyeti ileride alıcıya devredilmek amacı ile değil alacağa teminat olmak üzere yapılmış ise geçerli değildir. Dolayısıyla davacının geçersiz olan bu sözleşmeye dayanılarak mülkiyet nakli talep edilmesi mümkün değildir.
Türk Medeni Kanununun “Rehnin paraya çevrilmesi-Paraya çevrilme şekli” başlıklı 873. maddesi hükmü; “Borç ödenmezse alacaklı, alacağını rehinli taşınmazın satış bedelinden elde etme hakkına sahiptir.
Borcun ödenmemesi halinde rehinli taşınmazın mülkiyetinin alacaklıya geçeceğine ilişkin sözleşme hükmü geçersizdir…” şeklindedir.
Yasanın ikinci fıkrasındaki hükmün amacı, alacaklının borçlunun ödemezlik durumundan yararlanarak taşınmazı elde etmesini önlemek, kısaca borçluyu korumaktır.
Örnek Yargıtay Kararı;
“… Dava, 03.06.2011 günlü satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup, hükmü davalı vekili temyiz etmiştir.
Kaynağını Borçlar Kanununun 22. maddesinden (6098 sayılı TBK m. 29) alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Borçlar Kanununun 213. maddesi (6098 sayılı TBK m. 237) ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir.
Taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin gerçekte taşınmaz mülkiyetinin ileride devredilmesi amacıyla değil alacağın teminatı olmak üzere yapılması halinde geçersiz olan bu sözleşmeye dayanarak mülkiyetin nakli talep edilemez.
Somut uyuşmazlıkta; dava konusu edilen 03.06.2011 tarihli satış vaadi sözleşmesinden önce 07.05.2011 tarihinde 10 madde altında yapılan protokol başlıklı belge, dosya arasındaki lehtarı H.O., borçlusu …….. Gayrimenkul Dan. Tur. Oto San ve Tic. Ltd. Şti. olan 7.275.000.00 TL tutarlı bir adet çek, 29.09.2011 günlü davacı tarafından davalı tarafa gönderilen ihtarname içeriği ve bilhassa davacı vekilinin 29.02.2012 günlü duruşmadaki beyanları nazara dikkate alındığında; satış vaadi sözleşmesinin davacı şirketin davalı şirketten olan alacaklarını teminat altına almak üzere yapıldığı, gerçek amacın satış vaadi sözleşmesi olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu nedenle mahkemece, teminat amacıyla düzenlenen sözleşmenin geçerli olmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken bu husus gözardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.”(Y. 14.H.D. 13.02.2013 T. 2012/11643 E. 2013/2107 K.)